In su montrigu de Bonaria in Casteddu, deretu subra de sa praja de su Sicu, a fùrriu de su 1300, si nche fiant aposentados sos catalanos. Acabbende su 1300 si contat chi a una nave chi belle che beru arribbaiat dae s’Ispànnia, nche l’aiat buscada una traschia e sa nave foras de cuntrolu arriscaiat de naufragare.
Su cumandante aiat tando seberadu de l’illepiare, fuliende-nche su càrrigu prus grae e sos marinajos aiant cumentzadu a l’isboidare finas a s’ùrtima càssia chi peroe fiat grae meda e non bi si resessiat a l’abèrrere pro bìere ite bi fiat in intro. in sa duda e sa timoria, sos marinajos aiant seberadu de nche fuliare fintzas a custa.
Luego tocadu s’abba sa càssia, su mare si fiat asseliadu donende ispera a s’imbarcatzione chi fiat torrada a s’ammasedare. Ma in ue nche fiat parada sa càssia?
Custa fiat andada bangulende in su mare pro si firmare posca in sa prajedda de su Sicu, giustu a in antis de sa cresiedda de sos paras mercedàrios. Sa populatzione e sos piscadores cando aiant bidu sa càssia aiant proadu a l’abèrrere pro bìere ite bi fiat in intro, ma fiant arribbados a sa praja sos paras mercedàrios chi fiant resessidos a la pesare sena peruna dificultade e a nche la giùghere a sa cresiedda.
Cando aiant proadu a abèrrere sa càssia, custa si fiat isbabàrriada belle pro incantu e in intro, cun s’ispantu de totus, bi fiat sa’istàtua de sa Madonna cun su pipiu in bratzos e una candela alluta in sa manu dereta. Dae cussa die sa cresiedda aiat tentu su santuàriu suo.
Nel 1700 aiant cumentzadu su fràigu de sa basìlica noa chi fiat acabbadu a fùrriu de su 1920, l’aiant cunsagrada su 25 de abrile 1925. Oe sa Basìlica de Bonària est una realidade de importu mannu pro Casteddu e sos casteddajos, sos isposos noeddos faghent filas istentosas pro si pòdere cojare in ie, sas imbartcatziones chi intrant in su portu de Casteddu la bient e la sighint comente puntu de riferimentu pro acostiare a sa terra.
Sa cresia de sa tzitadedda l’aiant oferta a sa Madonna e sa cresiedda intregada a sos paras chi nde aiant ismanniadu sa comunidade faghendende sa sede de sa famìlia mercedària de Casteddu.
Sa popularidade de sa Madonna de Bonària arribbat dae una paristòria contada in su museu de sa crèsia.
AIG
Faina fata cun s’agiudu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2021-2022 – L.R. 22/2018, art. 22.