Malos, su lìburu cun is fueddus de Omar Onnis e is pinturas de Manuelle Mureddu (Domus de Janas) est unu sàgiu stòricu originali diaderus. Difatis is duus autoris, cumenti si cumprendit de su tìtulu, no contant sa stòria de is òminis balentis de Sardìnnia, finas ca cussu dd’ant giai fatu cun su lìburu Illustres, ma su contu de coranta nimigus de sa terra nosta. Unu scioberu interessanti e beni arrexonau torraus a nai. Custas sunt coranta schedas de nòminis chi po calincunu podint essi connotus puru, ma chi po sa majoria manna de is sardus sunt prus o mancu disconnotus. A sa segura totus eus intèndiu su nòmini de Ciceroni e de Dante, de Cavour e Mussolini, calincunu fortzis su nòmini de Bonifacio VIII, ma chini ddus connoscit a Pere de Luna, Martino il giovane, Valore De Ligia o Nicolò Carroz? No medas.

Ma custa est genti chi at tentu parti manna in sa stòria nosta, màssimu po su malu e no po su bonu. In mesu de is malus no nc’amancant nimancu is sardus, est normali, in mesu nostu puru nci teneus traitoris, òminis interessosus e miseràbilis sèmpiri prontus a si bendi, e a bendi sa genti insoru, po torracontu personali.

A bortas custus sunt òminis mannus po calincunu, ca no est fàcili a stabilessi ita est bonu e ita est malu, ca su chi est bonu po unu est malu po s’atru, e intzandu su critèriu de custu traballu est a cumprendi ita ant fatu custus personàgius de malu po nosu e po sa stòria nosta. Est una mirada decrarada giai in sa presentada e poita, no teneus diritu nosu a biri contada sa stòria nosta cun sa mirada nosta? Ita seus prus pagu de is atrus pòpulus de su mundu? Su lìburu est formau de una scheda intreverada de una pintura, chi agiudant a ligi, ma prus de cussu est su grandu interèssiu su motori de custa faina, ca est una miniera de informus pretziaus agiumai cuaus.

T.C.

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2020-2021. LR 22/2018, art22