Atacados cun fortza a su filu condusidore de sa morte sos personàgios de una Nùgoro a caddu intre s' 800 e su '900, sighint a bìvere distintos in s’unitzidade issoro ma acumonados dae sas abitùdines e dae sa tristura. Una parte de s'ànima niedda de sa Sardigna narada in s’isfundu de su contu de su chi abarrat de sos Sanna Carboni, una famìllia chi est istada potente e chi como s’est ispatzende isetende sa fine, de cussu giudìtziu chi est su destinu de totus ma chi totus bivent a un’ala cun afannu, provocadu dae sa religione, de chie devet fàghere sos contos cun sos sèberos suos, a s’àtera cun sa cussèntzia a dolu mannu pràtica de sa fine de una suferèntzia sena possibilidade de cambiamentos in bonu. Duncas est sa morte sa protagonista de su romanzu bida siat comente liberatzione dae sas suferèntzias de sa terra, siat comente non logu in ue totu sos personàgios traessos de su contu ischint chi sas atziones de sa vida issoro mancari anònima ant a èssere giudicadas. Ma sa die de su giudìtziu tenet fintzas una cara, su campusantu de su cabu-logu barbaritzinu: dominante, severu, mudu, semper isetende de fàghere ismentigare a chie in sa vida at gherradu pro chi esseret abarradu carchi cosa de issu a pustis mortu. In sa malignidade de sa frase: “Ses in su mundu ca b'at logu”, ruspiada cun dolu a dentes serradas bi sunt paris s’istintu de animale de cunservatzione chi si cuntentat bortas meda de atos piticos de ogni die de cumandu e prepotèntzia e sa cussèntzia dolorosa de unu passàgiu inùtile in su mundu de sos bios, seguros a dolu mannu de no èssere ammentados, si non pro pagu. Tando ite cosa si devet isetare dae sa die de su giudìtziu? Peruna possibilidade de èssere cunsiderados innotzentes, ca sa culpa prus manna chi nche ingullet totu sas atziones de s’òmine est una ebbia: èssere bios.
A.I.G.
Faina fata cun s’agiudu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2021-2022 – L.R. 22/2018, art. 22
